Alledaags Hellevoetsluis wordt al 50 jaar veiliggesteld
Het Stadsmuseum Hellevoetsluis bestaat dit jaar vijftig jaar. Een groep vrijwilligers is vrijwel dagelijks bezig om het heden en verleden van de gemeente vast te leggen.
De almaar uitdijende collectie bevat dan ook een eindeloze hoeveelheid voorwerpen en documentatie die de vele facetten van Hellevoetsluis verbeeldt. Over enkele jaren zal de collectie een plek krijgen in het nieuwe Museumkwartier bij het Droogdok.
Ontstaan
In 1970 was Hellevoetsluis op het punt gekomen waarop meer naar de toekomst dan naar het verleden werd gekeken. De oprukkende industrie bood de gemeente immers volop mogelijkheden om zich als woonstad te gaan profileren en het marineverleden eindelijk eens achter zich te laten. Een groepje Hellevoeters zag die ontwikkelingen met lede ogen aan. Ze merkten hoe op achteloze wijze steeds meer herinneringen verdwenen en wilden redden wat er nog te redden viel van alle oude dingen die in rap tempo werden weggegooid, gesloopt, vervangen of vernieuwd. Aan de wieg van de stichting stonden dokter Walters, de ondernemer Kleykamp en hoofdonderwijzer Hoogkamer, die elk al jaren op hun eigen manier bezig waren met het verzamelen van historische feiten en kenmerkende voorwerpen uit de Hellevoetse geschiedenis. Om een beetje structuur in die verzamelwoede aan te brengen, stopten ze alle drie honderd gulden in de pot om bij de notaris een stichtingsakte te laten opmaken. Op 7 september 1970 was de oprichting van de Oudheidkamer een feit.
Exposities
Het begon allemaal erg kleinschalig met het exposeren van oude gebruiksvoorwerpen in twee vitrines in de hal van het gemeentehuis, terwijl op de zolder van datzelfde gemeentehuis ruimte werd vrijgemaakt voor de opslag. Daar stond tevens een werkbank waar vanaf het eerste uur de huidige voorzitter Rich van Kralingen zorgdroeg voor de conservering van het soms unieke materiaal. De verzameling groeide gestaag door aankopen, giften en vondsten. Zo lagen in het De Ruyterhuis de wrakstukken van een achttiende-eeuws schip dat bij de bouw van de Haringvlietdam was aangetroffen. Het was voortdurend uitkijken naar geschikte locaties waar delen van de collectie voor korte of langere tijd konden worden opgeslagen. Zo hebben er spullen gestaan in het kruitmagazijn waar MACH later onderdak vond, in de boerderij De Torenhoeve, in de Affuitenloods langs de Opzoomerlaan, en ook op de zolder van cultureel centrum De Veste.
Collectie
In 1978 kreeg de Oudheidkamer een plek in het gerenoveerde Grootmagazijn, waarin het Brandweermuseum al was gevestigd. Hier was alle ruimte om de verzameling te kunnen tentoonstellen. Aan de hand van de objecten kon vrijwel elk aspect uit het dagelijks leven en het maritieme verleden van het Hellevoetsluis van weleer worden belicht. De vitrines en wissellijsten puilen uit van tekeningen en aquarellen, de planken in de kasten bezwijken welhaast onder het gewicht van de boeken, documentatie en foto’s. Tot de topstukken behoren de schilderijen en etsen van Dirk Nijland en Frans Spuijbroek, kunstenaars met landelijke uitstraling die zich liet inspireren door de haven van Hellevoetsluis.
Toekomst
In 1993 onderging de Oudheidkamer een grote verbouwing, waarbij een eigen ingang werd gecreëerd. De geschiedenis blijft zich intussen herhalen; de verzameling groeit voortdurend en ruimtegebrek om de historische materialen op verantwoorde wijze te bewaren vormt een probleem. In 2013 is de Oudheidkamer omgedoopt tot Stadsmuseum, wat de eerste stap was in het streven om van de stichting een volwaardig museum te maken. Momenteel wordt veel werk verzet om de collectie nog beter te ontsluiten, de status van geregistreerd museum te krijgen en samen met het Droogdok en de Buffel het Museumkwartier te realiseren. Met vijftig jaar historie wordt er hard gewerkt om de unieke collectie van Hellevoetsluis een mooie toekomst te geven. Heeft u interesse donateur te worden of bezit u materiaal voor het museum? Neem een kijkje op www.stadsmuseum-hellevoetsluis.nl
Nieuw in het boekwinkeltje!
Titel: De vuurtoren van Hellevoetsluis
Auteurs: Peter Kouwenhoven & Bob Benschop
Jaar: 2022
Prijs: € 5,00
Hellevoetsluis kent een lange boeiende maritieme geschiedenis. Een kleine nederzetting bij de Hellevoetse Sluijs groeide uit tot een belangrijke admiraliteitshaven. Voor het drukke scheepvaartverkeer over het Haringvliet was e3en goede bebakening van de vaarweg van groot belang. Een kustlicht op het Westerhavenhoofd van Hellevoetsluis vormde daarbij een essentieel onderdeel. In eerste instantie was dit een eenvoudige houten lichtopstand. In 1822 werd deze vervangen door een stenen vuurtoren. Hoewel Hellevoetsluis inmiddels aan een afgesloten zeearm ligt, functioneert de vuurtoren nog steeds. Heel vanzelfsprekend is dat niet want de toren is in het verleden meermalen verwaarloosd. Maar de Hellevoeters zijn gesteld op hun maritieme verleden en springen in de bres voor het behoud van hun erfgoed.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Titel: Frans Spuijbroek een veelzijdig kunstenaar
Auteur: Frans Spuijbroek jr.
Jaar : 2021
Prijs: € 19,95
Terwijl Voorne-Putten in de vorige eeuw transformeerde van een agrarisch eiland naar een woon- en werkgebied onder de rook van grote industrieën, legde de Nieuw-Helvoetse kunstenaar Frans Spuijbroek de veranderingen vast in zijn etsen, litho's en houtsneden. Hij tekende landschappen en portretten, stads- en dorpsgezichtewn, de afbraak van de oude vesting Hellevoetsluis en de gevolgen van de watersnoodramp en de Deltawerken. Daarnaast schreef en regisseerde Frans Spuijbroek openluchtspelen als 'In de naam van Oranje',dat de basis vormde van het jaarlijkse 1-aprilspel in Brielle. Hij genoot landelijke bekendheid als grimeur en was actief lid van toneelvereniging Comoedia. In dit overzichtswerk staat het oeuvre van de veelzijdige Frans Spuijbroek centraal.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Titel: De molens van de Zuid-Hollandse eilanden
Auteur: Arie Jan Stasse
Jaar: 2002
Prijs: € 10,00
De geschiedenis van de Zuid-Hollandse eilanden is onlosmakelijk verbonden met traditionele windmolens. Vóór 1300 werd al begonnen met waterbeheersing en naast dijken en sluizen waren de windmolens hiervoor van essentieel belang. De opkomst en bloei van het agrarisch bedrijf in Holland zou zonder molens ook niet mogelijk zijn geweest. De industriële revolutie maakte een eind aan de prominente rol van windmolens en hun taak werd overgenomen door mechanische gemalen. In de loop der tijd is het grootste deel van de traditionele molens verdwenen. Vooral in de periode 1880-1930 is het merendeel van de molens afgebroken. Er zijn verschillende typen windmolens: korenmolens, poldermolens, houtzaagmolens enz. Op de Zuid-Hollandse eilanden staan nu (2002) nog 36 molens, 33 korenmolens en 3 poldermolens. In dit boekje vind u foto's van de nog bestaande molens en de na 1 januari 1940 verdwenen molens.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Titel: Herrijzend Hellevoet 1945-1980
Auteur: Arie Jan Stasse
Jaar: 2005
Prijs € 10,00
Op 1 januari 1960 werden Hellevoetsluis, Nieuw-Helvoet en Nieuwenhoorn samengevoegd tot de nieuwe gemeente Hellevoetsluis. Hellevoetsluis ontstond bij de sluis van Nieuw-Helvoet op het einde van de 16e eeuw. Vanaf de 17e eeuw werd Hellevoetsluis de marinehaven voor de admiraliteit van Rotterdam en bleef dit tot 1930 toen de marine uit vertrok. In de 2e Wereldoorlog werd Hellevoetsluis voor 70% door de Duitsers afgebroken, waardoor er in 1945 nog maar 670 mensen woonden. Nieuw-Helvoet en Nieuwenhoorn hadden van oorsprong een agrarisch karakter. Na de oorlog herstelde de stad zich en de nieuwe gemeente groeide voorspoedig. Omdat grond voor de woningbouw nodig was werd besloot het gemeentebestuur zelfs de ‘sprong’ over het Kanaal door Voorne te maken. In hoog tempo werden daar nieuwe woonwijken uit de grond gestampt. In 1981 werd de 25.000ste inwoner van Hellevoetsluis verwelkomd. Dit fotoboek laat het veelzijdige beeld van na de oorlog zien.
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Titel: Adelborstenopleidng te Hellevoetsluis Feijenoord Enkhuizen 1803 - 1812
Auteur: M.J.C. Klaassen
Jaar: 1986
Prijs: € 25,00
Het is voor de Afdeling maritieme historie van de marinestaf een grote eer om het laatste van de zes gedenkboeken der adelborstenopleidingen te kunnen presenteren.Met dit boek zijn nu alle geregelde opleidingen tot marineofficier beschreven. De auteur, Schout-bij-nacht Klaassen heeft meer dan dertig jaar gewerkt om dit compleet te krijgen. Daarbij is een ware schat aan informatie verzameld, die in o.a. dit boek zijn verwerkt.
Dit boek vertelt een belangrijke bijdrage aan de geschiedenis van het onderwijs bij de marine, maar is ook een een onmisbare bron voor onderzoekers die iets over een bepaalde marineofficier wil weten of die bepaalde kenmerken van hget korps bestudeert.
------------------------------------------------------------------------------------------------
Titel: Honderd jaar voetbal op de Hellevoetse Sluis
Auteur: Teun Lageweg
Jaar: 2019
Prijs: € 15,00
De auteur Teun Lageweg, vertelt op boeiende wijze over de 100-jarige geschiedenis van Voetbal Vereniging Hellevoetsluis.
In dit jubileumboek wordt, tegen de achtergrond van de woelige en interessante historie van de oude vestingstad en marinebasis Hellevoetsluis, in 150 pagina's de verenigingsgeschiedenis verteld. Met foto's van alle teams jong en oud die in de jubileummaand actief waren voor V.V. Hellevoetsluis.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Titel: Van weilanden naar woonwijken Voorne-Putten 1945-1975.
Auteur: Bob Benschop
Jaar: 2019
Prijs € 24,95
Hoe een eiland in een kwart eeuw van gezicht veranderde.
Op boeiende wijze heeft Bob Benschop, historicus bij het Streekarchief Voorne-Putten, de roerige geschiedenis van Voorne-Putten in de periode 1945-1975 beschreven.
Het overwegend agrarische Voorne-Putten onderging na 1945 een ingrijpende metamorfose. Het weidse uitzicht boven de uitgestrekste polders kreeg een totaal ander aanzien toen de fabrieksschoorstenen, hoogspanningsmasten, woonwijken en flatgebouwen verrezen. De bewoners hadden weinig grip op alle veranderingen die de oprukkende havens en aanleg van de Haringvlietdam met zich meebrachten.
De locaties van nieuwbouw en de uitbreidingen op het gebied van infrastructuur werden van bovenaf gedicteerd.
Toch probeerde het eiland zijn eigen stempel te drukken. Brielle liet tal van historische panden restaureren, terwijl Spijkenisse zich juist van zijn verleden ontdeed en de dorpskern grootdeels sloopte. Hellevoetsluis probeerde nieuwe industrieën aan te trekken om de leegstaande marinecomplexen te laten herleven en Rockanje en Oostvoorne ontpopten zich als uiterst populaire badplaatsen.
Verzetsman Theo Kwanten
We zijn heel blij dat Stadsmuseum Hellevoetsluis, foto’s van Theo Kwanten mochten ontvangen. Een geweldig mooie aanwinst voor ons museum en archief. Zeker omdat het een bijzonder mens en moment is uit de oorlogsjaren 1940-1945 en uit de geschiedenis van Nieuwenhoorn. Wij nemen u mee naar het verhaal van verzetsman Theo Kwanten…..
Stadsmuseum Hellevoetsluis
